گیاهشناسی بلاغ اوتی(علف چشمه)و خاصیت داروئی آن

نام فارسی |
علف چشمه |
نام بومی (مشکین شهر) |
بلاغ اوتی |
نام انگلیسی |
water cress |
نام تیره |
Brassicaceae |
نام جنس |
Nasturtium |
نام گونه |
officinale |
گیاهشناسی بلاغ اوتی(علف چشمه):
بلاغ اوتی(علف چشمه) از تیره شب بو بوده و گیاهی دولپه و علفی چندساله میباشد.از اختصاصات گیاهان تیره شب بو وجود پرچمهای تترا دینام و میوه خرجین یا خرجینک میباشد.ساقه گوشتی گیاه علف چشمه تا ارتفاع ۶۰سانتی متر رسیده و به آسانی میشکند.بدون کرک بوده و ساقه ها متعدد است.در محل اتصال ساقه های فرعی به ساقه اصلی زایده های سفید رنگی آویزان است.برگ از نوع مرکب شانه ای زوج بوده و بیضی شکل است. علف چشمه گیاهی آبزی بوده که در آبهای زلال وتمیز چشمه ها و دره ها رشد میکند. یعنی آبهای زلال کم عمق با جریان کند را ترجیح میدهد.گل آذین از نوع خوشه که پایه کوتاهی دارد دارای ۴ عدد گلبرگ وگل به رنگ سفید بوده و میوه از نوع خرجین (Silique)میباشد. گلبرگ ها ۳الی ۵ میلیمتر طول دارند. دانه گیاه بلاغ اوتی در داخل خورجینهای سیلندری شکل نازک به طول ۱۰ الی ۲۵ میلیمتر قرار داشته وخود دانه ۱میلیمتر طول دارد.دانه ها در چهار ردیف در داخل خورجین قرار گرفته اند.ریشه از نوع افشان و تارهای نازکی دارد. تکثیر گیاه بلاغ اوتی توسط قطعات ساقه های ریشه دار شده ونیز توسط بذر صورت می پذیرد.بلاغ اوتی به صورت وسیعی در آمریکای شمالی و جنوبی و اروپا وآسیا گسترده شده است.گیاه بلاغ اوتی در چشمه های آب آشامیدنی دره آغ بلاق روستای باللوجه بوفور رشد میکند وبومیان نیز از ان به عنوان سبزی تازه خوری استفاده میکنند. در بازار مشکین شهر بلاغ اوتی که از دره ها جمع آوری شده اند به عنوان سبزی به فروش میرسند.
توجه : بعد از جمع آوری گیاه بلاغ اوتی آن را بدقت در آب شسته وحدالمقدور در مایع های برای شستن سبزی ها بکار میرود ریخته و نگهدارید . زیرا گیاه بلاغ اوتی دارای زالو و میکروارگانیسم های ریز که در آب شیرین تمیز رشد میکنند است واین زالوها اگر به روده گوارش انسان راه یابند باعث ایجاد زخم در محل مربوطه وحتی آسیبهای جدی دیگر میشوند چون زالو اگر به پوست انسان برسد به شدت به آن چسبیده و جدا کردن آن دشوار است!
بحث آزاد : در بعضی از کتبها نوشته شده که گیاه بلاغ اوتی در مرتع رشد میکند. ولی اشتباه است. زیرا اگر آب تمیز و فراوان در اختیار این گیاه نباشد سریع از بین خواهد رفت ونیاز به آب تمیز و روان دارد. این گیاه چطوری میتواند در مراتع خشک رشد کند؟هیچ کسی تا به حال گیاه بلاغ اوتی را در مرتع ندیده است. شما خودتان قضاوت کنید. معلوم نیست بعضی از اطلاعات از کجا آمده است!!
خواص داروئی گیاه بلاغ اوتی(علف چشمه):
گیاه بلاغ اوتی دارای ویتامینها و مواد معدنی فراوانی میباشد.و ارزش غدائی و داروئی زیادی دارد.وجود ویتامین C فراوان در آن این گیاه را به عنوان داروی ویژه ای علیه بسیاری از بیماریهای مزمن تبدیل ساخته است.برگها آن ضد جرب،تصفیه کننده ، مدر ،خلط آور ،مسهل ،کاهش میزان قند خون در بیماران دیابتی، کاهش دندان درد،محرک واشتها آور میباشد.گیاه بلاغ اوتی به صورت ویژه ای در درمان عفونت ششها مورد استفاده واقع میگردد.عصاره ان به صورت خوراکی و موضعی جهت کاهش نابسامانی های سینه وکلیه ونیز کاهش سوزش های پوستی و .. مورد استفاده واقع میگردد.اگر به صورت موضعی استفاده شود باعث تحریک رشد مو در سر میشود وموهای سر را زیاد می کند.پماد موضعی آن جهت درمان تومورهای لنفاوی به صورت ویژه ای استفاده میشود.استفاده بیش از حد آن موجب بروز بعضی از حساسیتها در افراد مختلف میشود.گفته میشود در درمان بیماری دیابت نیز نقش عمده ای دارد.