علوم زیستی

گیاهشناسی گل زنبق:زنبق ها گیاهانی چندساله،تک لپه بوده و اکثرا در نیمکره شمالی پراکنده هستند.دارای ۳ کاسبرگ و۳ گلبرگ میباشد..کاسبرگها به رنگ گلبرگ وشبیه گلبرگ بوده ودر اصطلاح تپال می باشند. گلبرگها حالت ایستاده داشته وکاسبرگها آویزان میباشند.خامه ها سه شاخه بوده و هرکدام نزدیک یک پرچم می باشد.از نظر اندام زیر زمینی زنبق ها را به دو گروه ریزوم دار و سوخ دار تقسیم بندی میکنند.اکثر زنبق ها ریزوم داراند وتعداد اندکی از انها سوخ دار اند. زنبق های سوخ دار به طور عمده برای گل بریدنی استفاده شده و انواع ریزوم دار بیشتر در باغها استفاده میشود.

الف- زنبق های ریزوم دار:

۱-زنبق های ریش دار یا Bearded iris :مهمترین ویژگی این زنبق ها وجود کرک در وسط آویزها بوده وبه سرما خشکی مقاوم اند.برگ خنجری داشته ودر مناظق گرم همیشه سبز میباشند.رنگ گل بنفش ،زرد،قرمز،و صورتی است.نیاز به محل های آفتابی ،خاک سبک، وزهکشی کافی دارد. در اواخر خرداد واوایل تابستان گل میدهد. ودر داخل حیاط ویلائی و یا فضای سبز کشت میشود. تکثیر آن با ریزوم بوده واز مهمترین ارقام آن زنبق آلمانی Iris germanica میباشد.از دیگر گونه های زنبق های ریش دار میتوان به Iris pumila وIris susiana اشاره کرد که بهار گل هستند.I.susiana به زنبق شوش معروف است.و چون دارای گل سیاه وحزن انگیز است به آن زنبق عزا نیز می گویند.I.pumila بسیار پاکوتاه میباشد.

۲-زنبق های بی ریشBeardless :سطح آویز در آنها فاقد کرک بوده و برگ آنها شبیه برگ گندمیان میباشد.و تا ارتفاع ۳۰ تا ۱۲۰ سانتی متری متغیر است. از گونه های مهم آن زنبق سیبری Iris sibirica میباشد.

۳-زنبق های تاج دارCrested iris :از ویژگی های این نوع زنبق ها این است که درست در جائی که زنبق های ریش دار کرک دارند اینها دارای تاج بوده و رنگ آن از گلبرگ متغییر میباشد.این گروه بومی مناطق نیمه گرمسیری میباشند.ولی برخی از انها به سرما نیز مقاوم میباشند.البته برخی منابع زنبق های تاجدار را در گروه زنبق های سوخ دار قرار داده اند که قابل ذکر است.

ب-زنبق های سوخ دار:

که مربوط به سه گروه زنبق های هلندی ، انگلیسی و اسپانیائی میباشند.هدف از استفاده آنها جهت گل بریدنی و تزئین باغچه میباشد.سوخ مادری آنها پس از کاشت از بین میرود وسوخک کنار ان رشد کرده و در سال آینده گل میدهد.از گونه مهم زنبق های سوخ دار به زنبقIris hollandica اشاره میشود.که از نظر تنوع رنگ بسیار متنوع میباشند.از گل بریده های خارج از فصل نیز میباشد.

نیازهای گل زنبق:

زنبق به آفتاب مستقیم نیاز داشته و خاک مناسب آن لومی با زهکش مناسب است.زنبق های بی ریش خاک مرطوب و کمی اسیدی را می پسندد ولی زنبق های تاجدار و ریش دار خاکهای آهکی را می پسندد.زنبق های ریزوم دار نیاز زیادی به رطوبت خاک داشته وبه سرما وسایه مقاوم اند.در پائیز اندامهای هوائی از ارتفاع 15 تا 20 سانتی متری سطح خاک قطع میشود.تکثیر زنبق ها عموما توسط تقسیم بوته پس از پایان گلدهی صورت میگیرد.زمانی که غنچه ها شروع به تغییر رنگ کنند گلهای آن برداشت میشود.وچند روز در آب به طور کامل شکفته میشود.

گالری عکس های گل زنبق