خاکشیر

نام فارسی

خاکشیر

نام بومی (مشکین شهر)

پیران

نام انگلیسی

Hedge mustard

نام تیره

Brassicaceae

نام جنس

sisymbrium

نام گونه

officinale

گیاهشناسی خاکشیر: تیره شب بو  شامل ۳۵۰ جنس و در حدود ۳۲۰۰ گونه گیاه علفی یکساله تا چندساله دارد. گل آذین در اغلب انها دیهیم یا خوشه  می باشد. گلها منظم و دوجنسی می باشد.فرمول عمومی گل در آنها شامل ۴ عدد کاسبرگ آزاد و جدا از هم ۴ عدد گلبرگ آزاد ۶ عدد پرچم و ۲ عدد برچه می باشد..ویژگی بارز گیاهان تیره شب بو وجود نافه گل به صورت تترا دینام(۴ عدد پرچم بلند و  ۲ پرچم کوتاه دارند).بساک پرچم به صورت طولی باز می شوند و مادگی گل دارای دو عدد برچه به هم پیوسته است وتخمدان در آنها فوقانی و دارای دو خانه و یک دیواره دروغین بنام Septum  می باشد.خامه گل منفرد و  کلاله روی آن دوبخشی است.در این تیره ،تمکن (طرز قرا گرفتن تخمک ها در داخل تخمدان به حالت جداری یا(parietale)است. در ایران حدودا 100 جنس از تیره شب بو را داریم.جنسsisymbrium  در دنیا حدودا ۹۰ گونه گیاه علفی دارد.گیاهی دو لپه ،یکساله (Annual)وبه فرم علفی(Herb) می باشد.گل آذین خوشه ای با گلهای زرد رنگ می باشد.از تیره شب بو و جنس sisymbriumمی باشد. میوه از نوع خرجین Silique که دانه ها در داخل حجره میوه در یک ردیف قرار می گیرند.دانه ها در این جنس ،موقع جذب آب و رطوبت ژله ای و لعابدار نمی شوند. خرجین  با دم میوه چسبیده به ساقه بوده و طول خورجین گاهی اوقات به ۵ سانتی متر میرسد.برگ حالت بریده دارد، ریشه اندکی ضخیم بوده و ریشه راست وعمودی دارد.(Tap root).در بعضی از منابع ذکر گردیده است که در ایران حدودا 11 گونه گیاه علفی از جنس sisymbrium وجود دارد که برخی خاصیت داروئی و برخی نیز علف هرز می باشند. شرح برخی از اسامی علمی آنها به قرار زیر اند:

Sisymbrium officinale

sisymbrium loeselii

sisymbrium orientale

sisymbrium altissimum

sisymbrium irio

sisymbrium erysimoides

خواص داروئی خاکشیر:

گیاه خاکشیر به وفور در زمینهای زراعی بایر شهرستان مشکین شهر رشد می کند واز دانه های آن شربتی درست می کنند که عطش را فرو می نشاند.فرانسوی ها خاکشیر را singer plant یا گیاه آواز خوان نامیده اند چون گرفتگی صدا را درست کرده و مدر،خلط آور، ضد یبوست و آشتها آور است.از دم کرده آن در درمان التهابات دهانی استفاده می شود. بیشتر بر قلب موثر است.گیاه تازه آن مثمر می باشد وبا خشک کردن آن اثراتش را از دست می دهد.

در طب یونانی تقریبا همه مردم باور کرده اند که خاکشیر پادزهر همه سم ها می باشد. در طب سنتی برای تسکین گلو درد استفاده می شود. انهایی که گیاهان داروئی می کارند اغلب از آب میوه و نیز گل آن در جهت درمان برونشیت و نیز بیماری های مزمن معدوی استفاده می کنند. اثرات داروئی فراوانی از این گیاه در وبسایتهای اروپائی نگارش گردیده که باید اساتید محترم گیاهان داروئی انها را تائید نمایند تا عموم مردم از آنها استفاده کنند.

 ورود به سایت گیاهان داروئی مشکین شهر